JAK PRZEBIEGA ROZWÓJ MOWY DZIECKA

Pierwszy Rok życia dziecka:
• W pierwszym roku życia dziecko wypowiada prawie wszystkie samogłoski oraz spółgłoski: /m, b, t, d, n, j/.
• Zauważamy również dźwięki nienależące do systemy języka polskiego (mlaski i dźwięki wymawiane na wydechu).

1-2 rok życia:
• W tym wieku dziecko wypowiada głoski: /p, b, pi, m, t, d, n, ń, ś, k, ki/ oraz wszystkie samogłoski.
• Ma tendencję do zmiękczania głosek, przestawiania sylab, upraszczania grup spółgłoskowych (np. kaczka - kaka).
• Może zastępować niektóre spółgłoski innymi spółgłoskami o podobnym brzmieniu (np. zamiast wymawiać /k/, wymawia /t/; zamiast /sz/ i /ż/ wymawia /ś/ i /ź/.

2-3 rok życia:
• Dziecko wymawia wszystkie głoski z wyjątkiem głosek: /s, z, c, dz/
i /sz, ż, cz, dż/, zastępując je głoskami /ś, ź, ć, dź/.
• Nie wymawia głoski /r/, zastępując ją głoską /j/ lub /l/.

3-4 rok życia:
• Dziecko wypowiada wszystkie samogłoski, zarówno ustne /a, o, e, u, i, y/,
jak i nosowe /ą, ę/.
• Wypowiada głoski /f, fi, w, wi, g, gi, ch, chi, ł/
• W wymowie dziecka pojawiają się głoski /s, z, c, dz/.
• Głoski /sz, ż, cz, dż/ mogą być zastępowane głoskami /s, z, c, dz/.
• Głoska /r/ może być zastępowana głoską /j/ lub /l/.

4-5 rok życia:
• W tym okresie pojawiają się głoski: /sz, ż, cz, dż/ i /r/.

Należy zarazem pamiętać, że pojawianie się w mowie dziecka poszczególnych głosek, zależy od indywidualnego tempa i rytmu rozwoju. U niektórych dzieci przebiega on szybciej, a u innych wolniej. Kolejność pojawiania się głosek również może być różna.
Zwróćmy uwagę również na to, że rozwój mowy dziecka zależy od wielu czynników (np. wpływu środowiska, rozwoju psychofizycznego i emocjonalnego).
Mowa sześciolatka powinna być opanowana pod względem dźwiękowym. Mimo to, dziecko ma prawo popełniać błędy artykulacyjne, które podczas utrwalania poprawnej wymowy powinny zanikać. W związku z tym mowa dziecka w siódmym roku życia powinna być w pełni ukształtowana.

Opracowano na podstawie:
 „Reranie. Profilaktyka, diagnoza, korekcja"; E. M. Skorek; Wyd. Impuls; Kraków 2008.
 „Monitor Dyrektora Przedszkola"; Marzec 2015; Wyd. Forum; Redaktor naczelny R. Lewandowski.